دانلود برنامه عملیاتی الگوی مدرسه تراز سند تحول

دانلود برنامه عملیاتی الگوی مدرسه تراز سند تحول در تعداد 62 صفحه ویژه مدارس ابتدایی متوسطه و هنرستان سال تحصیلی 1405-1404 که این فایل برای اولین برا در مجازی توسط تیم درسی فایل و پی دی اف داک  بررسی شد

این فایل در 5 بعد (بعد مدیریت و راهبری تربیتی) (بعد برنامه درسی و تربیتی) (بعد محیط تربیت) (بعد کنشگران اصلی) (بعد نتایج و پیامد ها) در قالب فایل WORD و قابل ویرایش در تاریخ  20 مرداد 1404 تهیه و تنظیم شده است مدیران مقاطع  متوسطه و هنرستان بصورت مشترک می توانند از برنامه  سالانه تراز سند تحول استفاده نمایند

اهداف اجرای الگوی مدرسه تراز سند تحول  مدارس متوسطه
1ـ تقويت و توسعه مشارکت عوامل سهيم و مؤثر در تحول مدرسه و
ارتقاي تعليم وتربيت رسمي و عمومي.
2ـ انسجام و هماهنگی بخشهای ستادی (وزارت تا ادارات منطقه) در
پشتيبانی، نظارت و ارزشيابی از مدرسه.
3ـ توسعه و تقويت شايستگیهای عمومی و حرفهای معلمان،
مربيان و مديران مدارس در تحقق ويژگیهای مدرسه صالح (مدرسه
يادگيرنده، پژوهنده و هويتساز.)
4ـ زمينهسازی جهت اجرای سياست کاهش تمرکز و واگذاری
اختيارات به استانها، مناطق و مدارس.
5ـ زمينهسازی جهت شناسايی و حل چالشها و مسائل منابع انسانی،
مالی، تجهيزاتی مدارس دولتی عادی.
6ـ شفافيت و پاسخگويی مديران مدارس تا ستاد در برابر عملکرد و
نتايج نظام تعليم و تربيت.
7ـ سنجش ملی عملکرد دانشآموزان در زمينه شايستگیهای عمومی
و عملکرد تحصيلی.
8ـ ارتقای کيفيت تعليم وتربيت درمدارس بهويژه مدارس عادي
دولتي برابر شاخصهای سند تحول بنيادين

الگوی مدرسه تراز:
۵ بعد، ۳۲مولفه و ۵۷ شاخص یا نشانگر دارد.
بعدها عبارتند از:
۱-بعد مدیریت و راهبری تربیتی
۲-بعد برنامه درسی و تربیتی
۳-بعدمحیط تربیت
۴-بعد کنشگران اصلی
۵-بعد نتایج و پیامدها
"بعد" معادل "معیار" 
"مولفه" معادل "زیرمعیار"
"شاخص یا نشانگر" معادل "نکته راهنما" در الگوی تعالیست.

 برنامه عملیاتی الگوی مدرسه تراز سند تحول دارای چه سر‌فصل هایی می‌باشد ??
به اطلاع مدیران مدارس متوسطه می رساند برنامه عملیاتی الگوی مدرسه تراز سند تحول تکمیل شده زیر نظر مدیر‌وبسایت درسی فایل شامل سرفصل های زیر‌از‌سمت راست در بالای جدول تعالی بصورت تکمیل شده می باشد

محتوای فایل دانلودی

• الف مقدمه و فلسفه تهیه برنامه عملیاتی
• بخش اول: کلیات
  (مقدمه، تعریف اصطلاحات و مفاهیم کلیدی، معرفی مدرسه)
• تعریف اصطلاحات و مفاهیم کلیدی
• معرفی مدرسه
• جدول1-3-چارت سازمانی مدرسه
• جدول2-3- مشخصات مدرسه
• جدول3-3- جمع بندی آمار و اطلاعات دانش آموزان
• جدول5-3- آمار و اطلاعات فیزیکی مدرسه
• بخش دوم: ارکان جهت ساز
  (بیانیه ماموریت، بیانیه چشم انداز، بیانیه ارزش ها)
• 1. ماموریت ………………؛ مدرسه تراز سند تحول بنیادین
• افق چشم انداز
• ارزش های آموزشگاه
• بخش سوم: تحلیل وضع موجود
  (بیان نقاط قوت و ضعف، فرصت و تهدید و مسائل و چالش ها)
• جدول swot
• بخش چهارم:
  اهداف و برنامه عملیاتی
• جدول اهداف اختصاصی و شاخص‌های سنجش
• فهرست فعالیت‌ها بر اساس هر ساحت تربیتی
• زمان‌بندی اجرای برنامه (ماهانه)
• فرم پایش و ارزیابی عملکرد

برنامه عملیاتی مدرسه در هر الگو و چارچوبی باید سه عنصر اصلی زیر را داشته باشد اصلا تعریف برنامه و برنامه ریزی همین است به نظر من کل کتابهای برنامه ریزی را می توان در این سه جمله خلاصه کرد:
کحا هستم؟ کجا می خواهم برسم؟ چه اقداماتی لازم است؟
الگوی مدرسه تراز سند هم از این قاعده خارج نیست بنابراین در برنامه عملیاتی الگوی مدرسه تراز، اولین گام در تدوین برنامه، تعیین وضع موجود است اینکه کجا قرار داریم.
بدون شناخت مبدا نمی توان به مقصد رسید 
پس اولین گام تعیین وضع موجود است.
هیچ کس نمی تواند برای تدوین برنامه عملیاتی، فرمت خاصی را تحمیل کند مهم این است که در برنامه عملیاتی عناصر زیر باشند:
وضع مومود، وضع مورد انتظار، اقدامات، زمان اجرا، اعتبار مورد نیاز و مسئول پیگیری.
همه این عناصر و مقدمات برای این است که یک شاخصی را ارتقا بدهیم این شاخص که قابلیت اجرایی و ارزیابی دارد متعلق به اهداف کلی تری است که در الگوی تراز، مولفه نامیده می شود و مولفه هم متعلق به اهداف کلی تری به نام بعد است.
بنابراین قرار است در الگوی تراز کلیه فرایندهای مدرسه را ارتقا دهیم این فرایندها به لحاظ شباهت هایشان در پنج دسته کلی به نام بعد تقسبم بندی شده است به عنوان مثال کلیه فرایندهای مربوط به آنوزش در بعد دوم با نام بعد برنامه درسی و تربیتی جمع شده است.
در مرحله بعد این ابعاد به تعدادی مولفه تقسیم می شوند و در نهایت مولفه ها هم به شاخص یا نشانگر تجزیه می شوند بنابراین یک رابطه سلسله مراتبی بین بعد، مولفه و شاخص برقرار است چند شاخص در کنار هم یک مولفه را تشکیل می دهند، چند مولفه در کنار هم یک بعد را تشکیل می دهند و پنج بعد در کنار هم برنامه عملیاتی مدرسه را شکل می دهند.
در تدوین برنامه عملیاتی به نظر من مهمترین و سخت ترین مرحله تعیین وضع موجود است.
وضع موجود مبنای وضع مطلوب است مبنای اقدامات است مبنای همه چیز است
وضع موحود باید با روش علمی به دست بیاید تا قابل استناد باشد با حدس و گمان و نظر نمی شود منظور از روش علمی آنست که اگر دیگران هم اینکار را کردند همان نتیجه را به دست بیاورند
مهمترین روش تعیین وضع موجود مشاهده است  البته مشاهده علمی، در این نوع مشاهده بتید چک لیست داشته باشیم تا داده ها را ثبت کنیم و گرنه چند دقیقه بعد جزئیات داده ها از یاد می رود.
به عنوان مثال تعیین وضع موجود در موضوع بهداشت مدرسه از راه مشاهده انجام می شود.
برای اینکار باید چک لیستی تهیه شود و مواردی را که قرار است مشاهده شود مشخص کرده و گزینه های برای انواع وضعیت پیش بینی کنیم مثلا خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف، خیلی ضعیف
و برای هر یک از گزینه ها ارزش عددی تعریف کنیم مثلا خیلی خوب را با ۵نشان دهیم خوب۴و...
و در نهایت می توانیم با جمع کردن اعداد به دست آمده می توانیم با عدد و ارقام در مورد آن موضوع فضاوت کنیم.
⏪ کلید سند تحول
درکشور ما سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، بالاترین سند نظام تعلیم و تربیت کشور میباشدکه همسو با اسناد بالادستی کشور از جمله قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سند چشم انداز بیست ساله کشور و با الهام از آموزه های قرآن وسیره رسول اکرم (ص) و ائمه معصومین و هم چنین بیانات مقام معظم رهبری تهیه و تدوین شده است؛ بنابراین مطالبات و خواسته ها و الزامات سند تحول بنیادین است که معیار و میزان کیفیت در نظام آموزشی ما به شمار می رود و تعریف ما از کیفیت در تمام  حوزه های آن می بایست در چارچوب این سند باشد.
⏪
اکنون با تکیه بر سند تحول بنیادین میتوانیم روی کیفیت هر کدام از این عوامل بحث کنیم. مثلا در مورد کیفیت دانش آموزان، معیار ما از کیفیت تصویری است که سند تحول بنیادین از دانش آموز در طراز جمهوری اسلامی ایران ترسیم نموده است. در بسیاری از این حوزه ها تفاوت های بنیادین تعلیم و تربیت دینی با تعلیم و تربیت غیردینی غربی مشخص می شود. ماموریت نظام تعلیم و تربیت دینی فراهم آوردن زمینه دستیابی دانش آموزان به مراتبی از حیات طیبه میباشد. یکی از مشخصات اصلی حیات طیبه، تکیه بر ارزش غایی زندگی یا قرب الی الله میباشد، در صورتی که در نظام تعلیم و تربیت غیر دینی اینگونه نیست. 
⏪
   بنابراین تعریف ما از دانش آموز با کیفیت، انسانی موحد، مومن و معتقد به معاد و آشنا و متعهد به مسئولیت ها و وظایف در برابر خدا، خود، دیگران و طبیعت میباشد. 
اکنون دانش آموز باکیفیت و در طراز نظام جمهوری اسلامی ایران را در چارچوب ساختار سندتحول بنیادین بررسی میکنیم:
⏪
در فصل پنجم سند تحول بنیادین، درهدف کلان شماره یک، تربیت انسانی با ویژگیهای زیر، هدف اصلی نظام آموزشی کشور بیان شده است: 
هدف  كلان اول: تربيت انساني موحد، مومن و معتقد به معاد و آشنا و متعهد به مسئولیت ها و وظایف در برابر خدا، خود، دیگران و طبیعت، حقیقت جو و عاقل، عدالت خواه و صلح جو، ظلم ستیز، جهادگر، شجاع و ایثارگر و وطن دوست، مهرورز، جمع گرا و جهانی اندیش، ولایت مدار و منتظر و تلاش گردر جهت تحقق حکومت عدل جهانی، بااراده و امیدوار، خودباور و دارای عزت نفس، امانتدار، دانا و توانا، پاکدامن و باحیا، انتخابگر و آزادمنش، متخلق به اخلاق اسلامی، خلاق و کارآفرین و مقتصد و ماهر، سالم و بانشاط، قانونمدار و نظم پذیرو آماده ورود به زندگی شایسته فردی، خانوادگی و اجتماعی بر اساس نظام معیار اسلامی. 
پس از تعیین هدف های کلان ، راهبردهای کلان برای دستیابی به اهداف کلان در فصل ششم، طراحی شده اند بر این اساس می توان راهبردهای زیر را برای دست یابی به هدف کلان شماره یک ترسیم نمود:
⏪
۱- بهينه سازي سياست‌ها به منظور نهادينه کردن نگاه يکپارچه به جريان تربيت و رويکرد فرهنگي– تربيتي در کليه مولفه‌هاي نظام تربيت رسمي و عمومي؛ 
2- تقويت حوزه‏ هاي يادگيري ديني، انساني و اجتماعي در نظام تربيت رسمي و عمومي؛ 
3- طراحي، تدوين و اجراي برنامه درسي ملي مبتني بر رهنامه نظام تربيت رسمي و عمومي و مضامين مندرج در اين سند. 
و در مرحله نهایی هدف های عملیاتی و راهکارها، مشخص می گردند. هدف کلان شماره یک که در بالا ذکر گردید به هدف های عملیاتی زیر تجزیه می شود: 
1- پرورش تربيت يافتگاني که:

⏪کلید سند تحول
۱-پرورش تربيت يافتگاني که:  
🔹- دين اسلام را حق دانسته و آن را‏ به عنوان نظام معيار می شناسند و به آن باور دارند و آگاهانه، آزادانه، شجاعانه و فداکارانه برای تکوين و تعالي اخلاقي خود و دست يابي به مرتبه اي از حيات طيبه و استقرار حکومت عدل جهانی مهدوی ازآن تبعيت مينمايندو به رعايت احكام و مناسک دين و موازين اخلاقي مقيد هستند.  
🔸- با درك مفاهيم اقتصادي، از شايستگي سامان دهي به هويت خود از طريق کار و تلاش و روحيه‌ كارآفريني، انضباط مالي، مصرف بهينه و دوري از اسراف و تبذير برخوردارند و‏ با رعايت وجدان، عدالت و انصاف در روابط با ديگران در فعاليت‌هاي اقتصادي در مقياس خانوادگي، ملي و جهاني مشارکت مي نمايند. 
🔹- با درك مفاهيم سياسي و اجتماعي و انديشه‏ورزي در آن‌ها، شايستگي رويارويي مسئولانه و خردمندانه با تحولات اجتماعي و سياسي را كسب مي‌كنند و با رعايت وحدت و تفاهم ملي، در دفاع از عزت و اقتدار ملي مي‌كوشند و با روحيه  مسئوليت پذيري و تحول گرايي و برخوردار از مهارت‌‌هاي ارتباطي، در حيات اجتماعي (در سطوح محلي تا جهاني) با رعايت اصول برگرفته از نظام معيار اسلامي، مشارکت مؤثر دارند. 
🔸- با درك مفاهيم بهداشت فردي و اجتماعي و مسائل زيست بوم طبيعي و شهري، شايستگي حفظ و ارتقاي سلامت فردي و بهداشت محيطي را كسب مي‌كنند و با گرايش به ورزش و تفريحات سالم فردي و گروهي، به نيازهاي جسمي و رواني خود و جامعه‏ بر اساس اصول برگرفته از نظام معيار اسلامي، پاسخ مي‌دهند. 
🔹- با قدرشناسي و درک زيباشناسانه‌ پديده‌ها (اعم از طبيعي و بشر ساخته)، درك مفاهيم فرهنگي و ميان فرهنگي‏ و بهره گيري از قدرت تخيل، مهارتهاي اوليه در خلق آثار فرهنگي و هنري را به دست مي‌آورند و براي حفظ و تعالي ميراث فرهنگي، تمدني و هنري در سطح ملي و جهاني ميکوشند.  
⏪
اکنون راهکارهای رسیدن به هدفهای عملیاتی فوق را مرور میکنیم: 
راهکار 1/1- اهتمام به اجراي برنامه درسي ملي براساس مجموعه مصوبات سند ملي و بازتوليد  برنامه‌هاي درسي موجود.  
راهکار 2/1- توسعه شايستگي‌هاي علمي، پژوهشي و فناوري متربيان در راستاي تحقق اهداف نقشه جامع علمي کشور.  
راهكار 3/1- تحكيم فضائل اخلاقي در محيط‌‌هاي تربيتي و در بين متربيان، با تأكيد بر اولويت كرامت نفس و صداقت و نظم در دوره ابتدايي و فضيلت حياء و عفت، مسئوليت پذيري و كرامت نفس در دوره متوسطه. 
راهکار 4/1- توسعه‌ي فرهنگ و سواد قرآني و ايجاد انس با قرآن در متربّيان. 
راهکار 5/1- ترويج و نهادينه سازي فرهنگ تولي و تبري، امر به معروف ونهي از منكر، انتظار(زمينه سازي براي استقرار دولت عدل مهدوي(عج)). 
راهكار 6/1- توسعه و نهادينه سازي فرهنگ اقامه نماز در مدرسه. 
راهکار 7/1- توسعه‌ قابليت‌هاي زيبا شناختي، به ويژه قدرت تخيل در متربيان و مربيان. 
راهکار 8/1- توسعه‌ شايستگي‌هاي حرفه اي، اقتصادي و کارآفريني در متربيان با تأکيد بر استفاده از مراکز آموزش خارج از مدرسه. 
راهکار 10/1- تقويت آموزش زبان‏هاي فارسي (اصلي) و عربي در چارچوب بخش الزامي برنامه درسي، براي تقويت و تحکيم هويت اسلامي و ايراني.
⬅️
توجه دقیق به مطالب بالا نشان میدهد که خواسته ها و الزامات سند تحول بنیادین در خصوص دانش آموز، ابتدا در قالب یک هدف کلان مشخص شد؛ سپس رویکردها و راهبردهای نظام آموزشی کشور برای تحقق این هدف کلان ترسیم گردید؛ هدف کلان شماره یک به هدف های عملیاتی تجزیه گردید و در نهایت راهکارهای اجرای این هدف ها تعریف شدند. این فرایند، نمونه ای از نحوه مطالبه سند تحول در مورد دانش آموز در طراز جمهوری اسلامی بود. مدارس میتوانند از این فرایندها برای تدوین ماموریت، چشم انداز و برنامه عملیاتی خود استفاده نمایند. بنابراین آشنایی با ساختار  و نمودار درختی سند تحول سرآغاز قدم نهادن در مسیر تعالی میباشد. 
همین فرایند را می توان برای معلم مورد نظر سند تحول نیز ترسیم نمود.

بیانیه ماموریت:
اولین بخش برنامه راهبردی، تعریف ماموریت است. فصل سوم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به بیانیه ماموریت اختصاص
یافته است :

وزارت آموزش و پرورش مهم ترین نهاد تعلیم و تربیت رسمی عمومی، متولی
فرآیند تعلیم و تربیت در همه ساحت های تعلیم و تربیت، قوام بخش فرهنگ عمومی و تعالی بخش جامعه اسلامی بر اساس نظام معیار اسلامی، با مشارکت خانواده ، نهادها و سازمان های دولتی و غیردولتی است. این نهاد مأموریت دارد با تأکید بر شایستگی های پایه، زمینه دستیابی دانش آموزان در سنین لازم التعلیم طی ١٢ پایه تحصیلی (چهار دوره سه ساله) به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و جهانی را به
صورت نظام مند، همگانی، عادلانه و الزامی در ساختاری کارآمد و اثربخش فراهم سازد.
انجام این مهم نقش زیرساختی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی خواهد داشت.

🔹باتوجه به این که مدرسه   یکی از واحدهای آموزش و پرورش می باشد بدیهی است که ماموریت آن جدا از ماموریت نهاد تعلیم و تربیت نیست بنابراین با توجه به ماموریت وزارت آموزش و پرورش، ماموریت مدارس به شکل زیر بازتعریف می گردد:
▪️«زمینه سازی برای دستیابی دانش آموزان در  طی سه سال دوره ابتدایی اول/ دوم،  متوسطه اول/  دوم به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی با تاکید بر شایستگی های پایه »
🔸بنابراین در خصوص ماموریت فقط کافیست عین ماموریت آموزش و پرورش را برای مدرسه خودمان بازنویسی کنیم و به جای دوازده پایه تحصیلی اینطور بنویسیم:
سه پایه تحصیلی متوسطه اول یا دوم یا ابتدایی اول و دوم.
▪️ابزار تحلیل SWOT

تحلیل SWOT یکی از قدرتمندترین ابزارها برای سازمان­‌های امروزی است. این ماتریس به شما کمک می­‌کند که فرصت‌­ها را کشف کنید و با شناخت تهدیدها آن‌­ها را مدیریت و با تمرکز بر نقاط قوت و کاهش نقاط ضعف در مناسب­ترین جایگاه قرار گیرید.

تحلیل SWOT چهار جزء دارد:
نقاط ضعف (Weaknesses):
این بخش از تحلیل SWOT در واقع نقاط ضعف عملکرد سازمان را در سطح مطلوب خود متوقف می­‌کند. این­‌ها مناطقی هستند که برای ادامه رقابت باید بهبود یابد. به عنوان مثال مارک تجاری ضعیف، بدهی‌­های زیاد، زنجیره تأمین ناکافی یا کمبود سرمایه.
نقاط قوت (Strengths):
قابلیت­‌ها و ویژگی‌­های مثبتی که منجر به انجام موفقیت­‌آمیز ماموریت‌­های سازمان می‌گردد مانند: یک برند قوی، مشتری وفادار، ترازنامه قوی، فناوری منحصر به فرد و غیره.
فرصت‌­ها (Opportunities):
به عوامل خارجی مطلوبی اشاره دارد که می­‌تواند یک سازمان را از مزیت رقابتی برخوردار سازد. به عنوان مثال، اگر کشوری تعرفه­‌ها را کاهش دهد، یک تولیدکننده خودرو می­‌تواند با افزایش فروش و سهم بازار، خودروهای خود را به بازار جدید صادر کند.
تهدیدها (Threats):
به عواملی گفته می­‌شود که امکان آسیب رساندن به یک سازمان را دارند. به عنوان مثال، خشکسالی تهدیدی برای یک شرکت تولید کننده گندم است، زیرا ممکن است عملکرد محصول را از بین ببرد یا کاهش دهد. سایر تهدیدات معمول شامل مواردی مانند افزایش هزینه مواد، افزایش رقابت و غیره است.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که قوت­‌ها و ضعف­‌ها مربوط به عوامل داخل سازمان و فرصت‌­ها و تهدیدها به عوامل خارج از سازمان مرتبط می­‌باشند.
تحلیل SWOT (SWOT Analysis)
ماتریس سوات محدود به شناسایی فرصت‌­ها، تهدیدها، ضعف­‌ها و قوت­‌ها نمی‌­شود بلکه می‌بایست با تحلیل آن­‌ها به استخراج استراتژی­‌ها منجر شود.
استراتژی چیست؟
استراتژی ابزاری است که مدیران برای رسیدن به یک یا چند هدف بلند مدت سازمان از آن استفاده می­‌نمایند. استراتژی همچنین می‌­تواند به عنوان یک جهت کلی برای شرکت و اجزای مختلف آن برای دستیابی به وضعیت مطلوب در آینده تعریف شود. استراتژی از روند برنامه­‌ریزی دقیق استراتژیک حاصل می­‌شود.