طرح درس روزانه فارسی اول ابتدایی نشانه س س

مشخصات:این فایل از نوع word در 2 صفحه و قابل ویرایش میباشد .

اهداف کلی :این طرح درس برای آشنایی با نشانه ( سـ س  ) و نحوه قرار گرفتن آن در کلمات ارائه داده شده است .

الف) هدف کلی:

آشنایی و تسلط دانش‌آموزان بر نشانه «سـ س» و کاربرد آن در زبان فارسی.

ب) اهداف جزئی (رفتاری):

پس از پایان این جلسه، انتظار می‌رود دانش‌آموزان بتوانند:

آشنایی با صدا:

صدای «س» را به طور صحیح بشنوند و تشخیص دهند.

صدای «س» را در ابتدای، وسط و انتهای کلمات مختلف تشخیص دهند.

حداقل ۵ کلمه که صدای «س» دارند را نام ببرند.

آشنایی با شکل نوشتاری:

شکل نوشتاری حرف «س» در ابتدا، وسط و انتهای کلمات را تشخیص دهند.

حرف «س» را به صورت صحیح و خوانا بنویسند (هم در حالت تنها و هم در کلمات).

حداقل ۳ کلمه را با نشانه «سـ س» بنویسند.

تقویت دایره واژگان:

با کلمات جدید و مرتبط با نشانه «سـ س» آشنا شوند.

حداقل ۳ کلمه جدید با نشانه «سـ س» را در جمله به کار ببرند (به صورت شفاهی یا در قالب جمله سازی ساده).

تقویت مهارت‌های شنیداری و گفتاری:

به دقت به توضیحات معلم و تلفظ کلمات گوش دهند.

در فعالیت‌های کلاسی مشارکت فعال داشته باشند و کلمات را تکرار کنند.

تقویت مهارت‌های خواندن و نوشتن:

کلمات ساده حاوی نشانه «سـ س» را بخوانند.

شکل نوشتاری نشانه «سـ س» را در دفتر خود بنویسند.

۳. وسایل و مواد آموزشی

کارت نشانه سـ س:

یک کارت بزرگ و خوانا که شکل ابتدایی/وسطی («سـ») و پایانی («س») نشانه «س» را به وضوح نمایش دهد.

می‌تواند همراه با تصویر یک شیء که با «س» شروع می‌شود (مانند ستاره) باشد.

کارت تصویری:

مجموعه‌ای از کارت‌ها که روی آن‌ها تصاویری از اشیاء یا مفاهیم با صدای «س» در ابتدا، وسط یا انتهای کلمه وجود دارد. مثال‌ها:

سیب

سبد

ستاره

سارا (نام دختر)

مدرسه

کاسه

یخ (با تلفظ آرام و کشیده «یِس»)

اتوبوس

لباس

قلم (اگر معلم بخواهد صدای «س» در انتها را هم معرفی کند، هرچند تمرکز اصلی بر ابتدای کلمه است)

تخته و ماژیک:

تخته وایت‌برد یا گچی مناسب برای نوشتن و نمایش نشانه و کلمات.

ماژیک‌های رنگی (ترجیحاً رنگی برای جذابیت بیشتر).

کتاب فارسی اول:

کتاب درسی دانش‌آموزان برای ارجاع به بخش مربوط به نشانه «سـ س».

دفتر:

دفتر مشق دانش‌آموزان برای تمرین نوشتن.

دفترچه یادداشت معلم برای ثبت مشاهدات.

اشیای واقعی (اختیاری):

اگر امکان دارد، نمایش اشیاء واقعی مانند سبد، سیب یا عروسکی که نامش با «س» شروع می‌شود، می‌تواند به درک بهتر کمک کند.

فلش کارت کلمات (اختیاری):

کارت‌هایی حاوی کلمات ساده با نشانه «سـ س» برای تمرین خواندن گروهی.

۴. مراحل تدریس

مدت زمان کل جلسه: ۴۰ دقیقه

الف) آغاز و ایجاد انگیزه (زمان تقریبی: ۵ دقیقه)

سلام و احوالپرسی: شروع جلسه با سلام و احوالپرسی گرم با دانش‌آموزان.

مرور کوتاه درس قبل: پرسیدن چند سوال کوتاه برای یادآوری نشانه یا نشانه‌هایی که قبلاً یاد گرفته‌اند (جهت انسجام یادگیری).

ایجاد کنجکاوی:

معلم می‌تواند با لبخند و لحنی کنجکاوی‌برانگیز بپرسد: «بچه‌های عزیز، امروز می‌خواهیم با یک صدای جدید و خیلی قشنگ آشنا شویم. این صدا را در کلماتی مثل «سـ سـ سـ یب» یا «سـ سـ سـ تاره» می‌شنویم. کسی می‌تواند حدس بزند اسم این صدا چیست؟»

یا معلم می‌تواند شعر کوتاهی درباره‌ی «سیب» یا «ستاره» بخواند که در آن صدای «س» زیاد تکرار شده باشد.

نمایش چند تصویر (مانند سیب، سبد، ستاره) و پرسیدن: «این چیست؟ چه صدایی در ابتدای این کلمات می‌شنوید؟»

ب) آموزش نشانه (زمان تقریبی: ۱۰ دقیقه)

معرفی نشانه و صدا:

معلم کارت بزرگ نشانه «سـ س» را به دانش‌آموزان نشان می‌دهد.

تلفظ صحیح: معلم صدای «سـ» را به آرامی و با کشش مناسب تلفظ می‌کند و از دانش‌آموزان می‌خواهد که همراه او تکرار کنند. تأکید بر اینکه زبان بین دندان‌های جلو قرار می‌گیرد و هوا با صدای هیس مانند خارج می‌شود.

تلفظ کلمات نمونه: معلم چند کلمه نمونه را می‌خواند و از دانش‌آموزان می‌خواهد صدای «س» را در آن‌ها تشخیص دهند:

سـ یب (صدای «س» در ابتدا)

سـ بزی (صدای «س» در ابتدا)

مـسـ جد (صدای «سـ» در وسط)

کـســه (صدای «سـ» در وسط)

داس (صدای «س» در انتها)

کاسه (صدای «س» در انتها)

معرفی نوشتار:

معلم شکل نوشتاری «سـ» (ابتدایی و وسطی) را روی تخته می‌نویسد و توضیح می‌دهد که «سـ» به شکل اولیه‌ی خود در ابتدای کلمه و در وسط کلمات می‌آید و به دوستانش می‌چسبد.

سپس شکل پایانی «س» را می‌نویسد و توضیح می‌دهد که «س» در انتهای کلمات می‌آید و شکلش کمی متفاوت است (معمولاً بدون خمیدگی به سمت پایین به صورت منحنی).

نوشتن حروف «سـ» و «س» به صورت منفرد و سپس به همراه حروف دیگر (مانند س ا، سـ ب، سـ ی، و...) برای نشان دادن چسبندگی.

تمرین خواندن کلمات جدید:

معلم چند کلمه ساده حاوی نشانه «سـ س» را روی تخته می‌نویسد و با کمک دانش‌آموزان می‌خواند:

سا

سی

سو

سـ ا س

سـ ی س

سـ و س

سـ ا ب

سـ ی ب

مـســجد

کـســه

ج) تمرین و فعالیت (زمان تقریبی: ۱۵ دقیقه)

نام بردن اشیاء و کلمات:

معلم از دانش‌آموزان می‌خواهد نام اشیائی که در کلاس می‌بینند یا می‌شناسند و در آن‌ها صدای «س» وجود دارد را بگویند.

(مثال: مداد رنگی – اگر حرف «س» در آن باشد، میز، صندلی، پنجره و...) معلم کلمات گفته شده را روی تخته می‌نویسد و اگر نشانه «س» داشت، دور آن دایره می‌کشد یا آن را برجسته می‌کند.

بازی کارت تصویری (یافتن سریع کلمه با سـ س):

معلم کارت‌های تصویری را به دانش‌آموزان نشان می‌دهد.

یک کارت را برمی‌دارد و می‌پرسد: «این چیست؟ آیا صدای «س» در ابتدای این کلمه می‌آید؟ چه شکلی؟»

یا معلم کلمه‌ای را می‌خواند و از دانش‌آموزان می‌خواهد کارت تصویری مربوط به آن کلمه را پیدا کنند.

می‌تواند به صورت مسابقه بین گروه‌ها باشد.

تمرین نوشتن در دفتر:

معلم از دانش‌آموزان می‌خواهد کتاب فارسی خود را باز کنند و بخش مربوط به نشانه «سـ س» را پیدا کنند.

در دفتر خود ابتدا حرف «سـ» و «س» را چند بار بنویسند.

سپس معلم چند کلمه را روی تخته می‌نویسد و دانش‌آموزان آن‌ها را در دفتر خود بنویسند.

مثال کلمات برای نوشتن: س ا ب، سـ ی ب، ســتاره، ســبزی، کـســه.

د) جمع‌بندی و ارزشیابی (زمان تقریبی: ۵ دقیقه)

پرسش و تکرار:

معلم سوالاتی می‌پرسد تا میزان یادگیری دانش‌آموزان را بسنجد:

امروز با چه صدایی آشنا شدیم؟

شکل نوشتاری این نشانه در اول کلمه چطور بود؟ و در آخر کلمه؟

چند کلمه بگویید که صدای «س» داشته باشند.

از چند دانش‌آموز می‌خواهد کلماتی که در دفتر نوشته‌اند را بخوانند.

ارزشیابی عملکرد:

معلم به طور کلی عملکرد دانش‌آموزان را در طول کلاس بررسی می‌کند: میزان مشارکت، پاسخگویی به سوالات، کیفیت نوشتن در دفتر.

ارزشیابی می‌تواند به صورت مشاهده‌ای و ثبت نکات در دفتر معلم باشد.

اگر نیاز باشد، از چند دانش‌آموز بخواهد کارت تصویری را بردارند و نام آن را بگویند.

ه) تکلیف خانه

نوشتن: ۳ کلمه با نشانه «سـ س» در دفتر مشق بنویسید. (کلماتی انتخاب شوند که دانش‌آموز بتواند با کمک حروف قبلی بنویسد).

نقاشی: یک تصویر با موضوع «ستاره» یا «سیب» بکشید و زیر نقاشی خود نام آن را بنویسید. (این بخش به تثبیت شکل کلمات و ارتباط بین تصویر و کلمه کمک می‌کند).

۵. فعالیت مکمل (اختیاری و در صورت داشتن زمان اضافه یا برای جلسه بعد)

ساخت کاردستی:

اگر زمان اجازه دهد یا به عنوان فعالیتی برای زنگ تفریح یا روز دیگر، می‌توانند با استفاده از مقوا یا فوم، ستاره‌های کاغذی بسازند.

یا می‌توانند مدلی از حرف «س» را با خمیر بازی درست کنند.

نقاشی گروهی:

یک تخته شاسی بزرگ یا کاغذ دیواری را در کلاس قرار داده و از دانش‌آموزان بخواهید با موضوع صدای «س» (مثال: کشیدن سبزیجات، سیب، ستاره، یا حتی نقاشی از کلماتی که صدای «س» دارند) روی آن نقاشی کنند و اسم کلمات را هم بنویسند. این فعالیت باعث کار گروهی و تقویت خلاقیت می‌شود.

حکایت یا داستان صوتی:

پخش یک داستان کوتاه صوتی که در آن از کلماتی با صدای «س» زیاد استفاده شده باشد و از دانش‌آموزان بخواهید کلماتی که می‌شنوند را یادداشت کنند یا به خاطر بسپارند.

تذکرات مهم برای معلم:

در تلفظ صدای «س» به تفاوت آن با صدای «ش» و «ث» توجه داشته باشید.

در ابتدا تمرکز را بر روی صدای «س» در اول کلمه بگذارید و سپس به وسط و انتهای کلمه بپردازید.

صبور باشید و زمان کافی برای تمرین و تکرار به دانش‌آموزان بدهید.

از تشویق‌های کلامی و غیرکلامی برای افزایش انگیزه دانش‌آموزان استفاده کنید.

به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان در یادگیری توجه کنید و در صورت نیاز، تمرینات اضافی برای دانش‌آموزانی که کندتر هستند در نظر بگیرید.

این طرح درس یک الگو است و شما می‌توانید بر اساس شرایط کلاس و نیاز دانش‌آموزان آن را تغییر دهید و خلاقیت خود را به کار ببرید.

اهداف جزیی :

1- آشنایی دانش آموزان با نشانه (سـ س )

2-آشنایی با طریقه صحیح نوشتن نشانه (سـ س)

3- محل قرار گرفتن نشانه (سـ س ) در کلمه 

4- آشنایی با محل قرار گفتن نشانه (سـ س ) در جدول الفبا 

از جمله اهداف این طرح درس میباشد.